تجهیزات جوشکاری قوسی زیر پودری (SAW)
چرا SAW (جوش قوسی زیر پودری)؟
جوشکاری قوسی زیر پودری (SAW) یک فرایند مکانیزه/نیمه‌مکانیزه برای جوشکاری طولی و پاس‌های سنگین است که با سرعت رسوب‌دهی بالا، نفوذ عمیق و کیفیت یکنواخت جوش شناخته می‌شود؛ به همین دلیل در صنایع سنگین مانند کشتی‌سازی، مخازن تحت‌فشار، پل‌سازی و ساخت سکوهای نفتی کاربرد عمده دارد.
فهرست تجهیزات اصلی SAW
- منبع توان / رکتیفایر (SAW power source)
- تراکت / کارریج (Traveling carriage / Tractor / Welding tractor)
- وایرفیدر (Wire feeder) و موتور فید
- سیم جوش زیرپودری (Solid SAW wire / Electrode)
- پودر (Flux) — انواع و نقش‌ها
- هپر/هاپر پودر و سیستم تغذیه پودر (Flux hopper & delivery)
- تورچ/نازل SAW و نازل‌های راهنمای سیم
- سیستم بازیابی و تصفیه پودر (Flux recovery / reclaim) — اختیاری اما اقتصادی برای تولید بالا
- کابل‌ها، رول‌گیرها (spool stands) و اتصالات برقی و مکانیکی
- قطعات یدکی (contact tip equivalents در SAW، لاینرها، رولرها)
- ابزارهای اندازه‌گیری، کنترل و مانیتورینگ (کنترل جریان/ولتاژ، سرعت رفت و برگشت تراکت)
- تجهیزات ایمنی و مدیریت پودر (ماسک نانویی/دستکش، فیلتراسیون گرد و غبار در بازیابی)
1 — منبع توان (Power Source / Rectifier / Inverter SAW)
شرح و انواع:
- دستگاه SAW معمولاً شامل یک رکتیفایر/اینورتر DC با خروجی جریان بالا است که توان لازم برای یک یا چند الکترود (single or multi-wire) را تأمین می‌کند. انواع تک‌قوسی (single arc) و چندقوسی (multi-arc) وجود دارد. بعضی منابع توان مجهز به کنترل دیجیتال، PLC و قابلیت اتصال به تراکت/کارریج هستند.
کاربرد: انتخاب منبع به آمپراژ مورد نیاز (بعنوان مثال 600A، 1250A و بالاتر)، طول جوش و امکان چندقوسی بستگی دارد.
حدود قیمت: دستگاه‌های SAW صنعتی در ایران از ~275 میلیون تا بیش از 500 میلیون تومان برای مدل‌های قدرتمند گزارش شده‌اند (نمونه: مدل MZ-1250 و مدل‌های تراک‌دار).
2 — تراک / کارریج (Tractor / Welding Carriage)
شرح و انواع:
- تراکت‌ها (که به آن‌ها carriage یا tractor هم می‌گویند) یک واحد محرک است که به‌طور مکانیکی یا موتوردار روی درز حرکت می‌کند، سرعت سفر را کنترل می‌کند و تورچ و هپر را نگه می‌دارد. انواع: دستی‌قابل‌تنظیم، خودران، 2WD/4WD، تراکتهای مخصوص پروفیل یا بدنه تخت، و نمونه‌های مخصوص جوش‌های دورانی (circumferential) یا طولی. برندهای بین‌المللی (Lincoln, Miller, ESAB) تراکت صنعتی دارند؛ در ایران نیز تولیدات داخلی و وارداتی موجود است.
قیمت: تراکتهای وارداتی/برندهای معتبر از چند هزار دلار (ده‌ها میلیون تومان) تا نمونه‌های بسیار پیشرفته (بیش از صدها میلیون تومان معادل در ایران) بسته به امکانات. در بازار ایران تراکتهای کامل با پکیج (چرخ، کنترل، لیفه/guide) گزارش شده‌اند در محدوده 100 تا 400+ میلیون تومان برای سیستم‌های پیشرفته (بسته به مدل).
3 — فیدر سیم (Wire Feeder)
شرح:
- وایرفیدر یا فیدر سیم در SAW وظیفهٔ تغذیه یکنواخت سیم (الکترود توپر) از قرقره/کلاف به سمت نازل و حوضچه جوش را دارد. فیدرها می‌توانند واحدی مجزا یا یکپارچه با منبع توان/تراکت باشند. فیدرهای با گیربکس و سیستم کنترل سرعت دقیق ضروری‌اند چون نرخ رسوب و کیفیت جوش وابسته به سرعت سیم است.
قیمت: فیدرهای صنعتی در ایران معمولاً چند ده میلیون تومان (مثلاً 10–40 میلیون) متغیر هستند؛ در برخی پکیج‌ها فیدر با منبع توان عرضه می‌شود.
4 — سیم جوش زیرپودری (SAW Wire / Electrode)
شرح و انواع:
- سیم‌های SAW معمولاً توپر (solid) و به‌صورت کلاف‌های 15–25 kg یا رول‌های بزرگ عرضه می‌شوند. آلیاژها و مشخصه‌ها (مثلاً ER70S-x ، ER80S-x و آلیاژهای کروم/مولی) بسته به نوع فولاد پایه و نیاز مکانیکی انتخاب می‌شوند. سیم‌ها معمولاً مس‌پوش‌شده برای هدایت بهتر هستند.
قیمت: بر اساس نوع و وزن، قیمت هر کیلو سیم SAW می‌تواند متغیر باشد؛ در بازار ایران نمونه‌های کلاف 25 کیلوگرمی و قیمت‌های مرتبط گزارش شده‌اند — برای برآورد اولیه معمولاً از حدود 150 تا 400 هزار تومان به ازای هر کیلو (بسته به آلیاژ و برند) می‌توان استفاده کرد.
5 — پودر (Flux) — مهم‌ترین مصرفی در SAW
شرح و انواع:
- پودر (فلکس) پوششی است که قوس و حوضچه مذاب را از جو محيط محافظت می‌کند، از اکسید شدن جلوگیری و خواص شیمیایی فلز جوش را تنظیم می‌نماید. انواع فلکس: ذوب‌شونده (consumable/meltable)، غیرذوب‌شونده (non-meltable / agglomerated) و انواع مخصوص برای نفوذ بالا، شیار جوش، یا آلیاژدهی (مثلاً میکا، فریکالکس و غیره). انتخاب فلکس بسیار تعیین‌کننده در خواص مکانیکی و شکل جوش است.
قیمت: قیمت فلاکس بر اساس نوع و بسته‌بندی: رول‌ها یا کیسه‌های 20–25 کیلوگرمی متداول‌اند؛ نمونه‌های موجود در بازار ایران برای برخی مدل‌ها فروش بر اساس تماس است، اما بازهٔ هر کیسه ۲۰–۲۵ کیلو: ~۳۰۰ تا ۹۰۰ هزار تومان بسته به نوع و کیفیت محتمل است.
6 — هپر پودر، سیستم تغذیه پودر و نازل‌ها
شرح:
- هپر (هاپر) محفظه‌ای است که پودر را نگه می‌دارد و بوسیله سیستم ویبره یا واکر به ناحیه قوس تغذیه می‌کند. نازل‌های مخصوص SAW سیم و پودر را همانجا کنترل می‌کنند. هپرها ممکن است همراه تراکت یا جداگانه نصب شوند.
قیمت: هپر پایه و نازل‌ها به‌طور مستقل چند میلیون تومان؛ پکیج هپر با سیستم ویبره و اتصالات ~۵–۲۰ میلیون تومان بسته به ظرفیت و اتوماسیون.
7 — تورچ / نازل SAW و هدهای راهنما
شرح:
- تورچ SAW یا nozzle guide سیم و متمرکزکنندهٔ پودر را فراهم می‌کند؛ معمولا ساده، مقاوم در برابر حرارت و خوردگی هستند. سایز و فورم نازل بسته به قطر سیم و نوع جوش تغییر می‌کند.
قیمت: قطعات نازل و راهنمای سیم مصرفی و قابل تعویض‌اند؛ ست ابتدایی نازل‌ها و راهنماها حدود ۰.۵–۲ میلیون تومان می‌تواند هزینه داشته باشد.
8 — سیستم بازیابی پودر (Flux Reclaimer) — اقتصادی برای تولید بالا
شرح و فوائد:
- در تولید انبوه و جوش‌های طولانی، بخش زیادی از پودر قابل بازیابی و استفاده مجدد است؛ سیستم بازیابی پودر شامل الک، مخزن ذخیره و فن است که پودر استفاده‌نشده را جدا و برای استفاده مجدد آماده می‌کند — این اقدام هزینه پودر را کاهش و محیط کار را پاکیزه‌تر می‌کند.
قیمت: سیستم‌های بازیابی ساده تا صنعتی از چند ده میلیون تا بالاتر متغیر است؛ برای برآورد کارگاهی می‌توان ۱۰–۶۰ میلیون تومان در نظر گرفت.
9 — کابل‌ها، رول‌گیرها، لوازم نصب و اتصالات
شرح:
- شامل کابل‌های قدرت و کنترل بین منبع و تراکت، رول‌گیر سیم، شفت‌ها و فیکسچرهای مکانیکی برای نگه‌داشتن قطعات. این لوازم برای عملکرد قابل اطمینان ضروری‌اند.
قیمت کلی: مجموع این قطعات برای یک پکیج کارگاهی معمولی ~۲–۸ میلیون تومان بسته به کیفیت و طول کابل‌ها.
جدول خلاصه
توجه: قیمت‌ها بازه‌ای‌اند و از منابع فروش داخل ایران و نمایندگی‌ها استخراج یا برآورد شده‌اند؛ قیمت واقعی بسته به برند، واردات، گارانتی و پکیج (با تراکت/هاپر/فیدر) تغییر می‌کند.
| ردیف | قلم | بازه قیمت تقریبی (تومان) | مرجع نمونه |
|---|---|---|---|
| 1 | منبع توان / رکتیفایر SAW (مثلاً 1250A) | ~275,000,000 — 500,000,000+ | نمونه‌های بازار ایران (MZ-1250، گام‌الکتریک). |
| 2 | تراکت / Welding tractor (پایه تا حرفه‌ای) | ~80,000,000 — 400,000,000+ | تراکتهای بین‌المللی/وارداتی و پکیج‌ها. |
| 3 | وایرفیدر صنعتی | ~10,000,000 — 40,000,000 | بازار تجهیزات جوش. |
| 4 | سیم جوش SAW (هر کیلو) | ~150,000 — 400,000 تومان / کیلو | تأمین‌کنندگان سیم زیرپودری. |
| 5 | پودر (فلکس) — کیسه 20–25kg | ~300,000 — 900,000 تومان / کیسه | فروش پودر SAW در بازار ایران. |
| 6 | هپر/نازل/قطعات مکانیکی | ~5,000,000 — 20,000,000 | تامین‌کنندگان پکیج. |
| 7 | سیستم بازیابی پودر (Flux reclaim) | ~10,000,000 — 60,000,000 | تجهیزات بازیابی صنعتی |
| 8 | کابل‌ها، رول‌گیر، ابزار نصب | ~2,000,000 — 8,000,000 | برآورد بازار. |
| 9 | قطعات مصرفی اولیه (نازل، رولر، لاینر) | ~500,000 — 3,000,000 | برآورد. |
| 10 | تجهیزات ایمنی و فیلتراسیون گرد و غبار | ~2,000,000 — 10,000,000 | برآورد. |
| جمع (حداقل) | — | ~385,000,000 تومان (پکیج اقتصادی/ورودی با منبع توان پایه + فیدر + هپر ساده + یک کلاف سیم و 2 کیسه پودر) | ترکیب منابع بالا. |
| جمع (متوسط/کارگاهی) | — | ~650,000,000 — 1,000,000,000 تومان (منبع توان قوی + تراکت پایه/وارداتی + فیدر حرفه‌ای + بازیابی پودر سطح متوسط + مصرفی) | برآورد بر اساس قیمت‌های بالا. |
| جمع (صنعتی/خط تولید حرفه‌ای) | — | 1,000,000,000 تومان به بالا (سیستم‌های چندقوسی، تراکت/ربات وارداتی، بازیابی صنعتی، اتوماسیون کامل) | برآورد بر اساس تراکت‌ها و پکیج‌های صنعتی. |
توضیح: جمع‌ها شامل هزینهٔ تجهیزات اصلی و قطعات مکانیکی/برقی/ایمنی هستند ولی شامل هزینه‌های نصب، تبدیل برق (ترانسفورماتور/تأمین برق سه‌فاز صنعتی)، آموزش اپراتور، یا حمل/گمرک دقیق واردات نمی‌شوند — این موارد می‌توانند هزینه نهایی را بطور قابل‌توجهی افزایش دهند.
پیشنهاد پیکربندی (سه سطح) — چه بخریم اگر بودجه X داریم؟
الف) پیکربندی اقتصادی / ورود به SAW (مناسب کارگاه کوچک یا پروژه محدود)
- رکتیفایر SAW پایه (یکقوسی، ~600–800A)
- وایرفیدر پایه + هپر ساده
- یک قرقره سیم (25kg) و 4–6 کیسه پودر
- ابزار نصب و قطعات یدکی ابتدایی
برآورد هزینه: ~385–500 میلیون تومان (بسته به برند داخل/وارداتی و تعرفه‌ها).
ب) پیکربندی کارگاهی / پیشنهادی برای ساخت اسکلت‌ها (متعادل)
- رکتیفایر SAW قوی‌تر (مثلاً 1000–1250A)
- تراکت متوسط با کنترل سرعت و هدر (داخل یا وارداتی اقتصادی)
- وایرفیدر حرفه‌ای، هپر با ویبراتور، سیستم بازیابی پودر سطح متوسط
- موجودی سیم و پودر برای شروع (مثلاً 200–500kg سیم، 20–50 کیسه پودر)
برآورد هزینه: ~650–900 میلیون تومان.
ج) پیکربندی صنعتی / خط تولید (حرفه‌ای)
- رکتیفایر/اینورتر چندقوسی با قابلیت چند-wire و PLC
- تراکت/کارریج پیشرفته یا ربات انتقال (وارداتی Lincoln/Miller/ESAB)
- سیستم بازیابی پودر صنعتی، سیستم فیلتراسیون و کنترل کیفیت، اتوماسیون و مانیتورینگ آنلاین
برآورد هزینه: از 1 میلیارد تومان به بالا (بسته به سطح اتوماسیون و واردات).
جمع بندی
- SAW برای جوشکاری ورق‌ها و مقاطع ضخیم با راندمان تولید بالا بهینه است؛ نرخ رسوب (deposition rate) SAW بسیار بالاتر از روش‌های دستی است.
- در انتخاب منبع توان، آمپر و قابلیت multi-wire را بر اساس ضخامت و سرعت تولید انتخاب کنید.
- استفاده از سیستم بازیابی پودر در تولید بالا صرفه‌جویی قابل‌توجهی ایجاد می‌کند.
- همیشه از سیم و پودر با فرمول مطابق با فلز پایه استفاده کنید تا خواص مکانیکی جوش مطلوب حاصل شود.
- هزینه‌های ذکرشده تقریبی و متأثر از نوسان ارزی، هزینه گمرک و خدمات پس از فروش هستند — پیش از خرید از فروشنده رسمی استعلام قیمت و گارانتی بخواهید.
منابع
- لیست و قیمت‌های نمونه دستگاه‌های SAW در بازار ایران — AbzarMarket (نمونه MZ-1250).
- محصولات تراکت SAW و تجهیزات سازندگان بین‌المللی — Lincoln / Miller (محصولات تراکت)
- فروشگاه‌ها و تأمین‌کنندگان دستگاه‌ها و پکیج‌های SAW در ایران (gaamservis, needsanat, gaammarket).
- سیم‌های زیرپودری و مشخصات فنی — تأمین‌کنندگان سیم SAW و لیست قیمت (TajhizJoosh, YabKala, HamiranSteel).
- پودر (Flux) SAW — مشخصات و عرضه (Abzarfinder و فروشندگان محلی).
- تحلیل و تشریح مزایا و مکانیزاسیون SAW — فروشگاه‌های بین‌المللی و منابع آموزشی (WeldingMart, AmericanWeldingSupply).
دیدگاه خود را ثبت کنید
تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟در گفتگو ها شرکت کنید.