خاکبرداری ساختمان و نکاتی برای کاهش هزینه ها

اولین مرحله از اجرای فونداسیون یک ساختمان خاکبرداری می باشد. در این مطلب قصد داریم نکاتی را در مورد خاکبرداری ساختمان بیان کنیم که در صورت رعایت کردن باعث کاهش هزینه ها خواهد شد.

اقدامات قبل از خاکبرداری

• اخذ مجوز خاکبرداری: برای اخذ مجوز خاکبرداری به پروانه ساخت و اجازه مهندس ناظر پروژه نیاز داریم.
• تهیه بیمه نامه مسئولیت کارفرما در قبال کارکنان و اموال و اشخاص مجاور (بیمه CGL)
• جمع آوری یا ایمن سازی انشعابات آب و برق و گاز به طوری که ماشین آلات در حال حرکت با آنها برخورد نکنند.
• پر کردن چاه های قدیمی با مصالح مقاوم مثل بتن یا سنگ و ملات یا شفته آهک
• اطلاع به همسایه ها و عذرخواهی از آنها به خاطر مزاحمت های پیش رو

مراحل خاکبرداری در زمین های بایر

پی کنی نوارهای فونداسیون

در زمین های بایر در ساختمان های بدون زیرزمین بهتر است ابتدا محدوده نوارهای فونداسیون را خط کشی کرده و بعد از آن پی کنی نوارهای فونداسیون را با دقت انجام دهیم.

توجه کنید که اگر کل زمین را خاکبرداری کنید یا اینکه به هر طریقی خاک اضافه بردارید با افزایش هزینه ها روبرو خواهید شد. در این حالت 3 هزینه اضافی به شما تحمیل خواهد شد.

1. برگرداندن خاک به گلدانی ها : اگر کل زمین را خاکبرداری کنید بعد از اجرای فونداسیون باید فضای بین نوارهای فونداسیون که به آن گلدانی می‌گوییم را با خاک پر کنید. این کار هم باعث افزایش زمان خواهد شد هم افزایش هزینه. اگر در پروژه ای با این مورد روبرو شدید معمولا بهتر است پر کردن گلدانی ها را توسط تراکتور انجام دهیم چون هزینه کمتر و سرعت بیشتری نسبت به انجام کار به صورت دستی با کارگر دارد.
2. تراکم خاک : خاک هایی که داخل گلدانی ها می‌ریزید را باید به وسیله کمپکتور متراکم نیز بکنید. به 2 دلیل. دلیل اول روی خاک دستی نمی‌توان سقف را اجرا کرد. چون جک ها زیر سقف باید روی یک خاک سفت و متراکم باشد. در صورت دستریز یا نامتراکم بودن خاک جک ها داخل خاک فرو رفته و باعث خیز سقف می شود.
3. اجبار به قالب بندی فونداسیون : اگر شما فقط پی کنی نوارهای فونداسیون را انجام می‌دادید نیازی به قالب بندی برای اجرای فونداسیون نداشتید و تنها کافی بود روی پشته خاکی پلاستیک بکشید تا شیره بتن به خاک نفوذ نکند. اما اگر کل زیربنا را خاکبرداری کنید برای اجرای فونداسیون نیاز به قالب بندی دارید.

تسطیح و رگلاژ کف

در این مرحله خاک های اضافی و سست باقیمانده توسط کارگر جمع آوری می شود. همچنین در صورتیکه در نقشه های سازه شمع داشته باشیم چاه های مربوطه توسط مقنی مثل تصویر زیر حفر میگردند.

توجه کنید هرچه خاکبرداری با بیل مکانیکی با دقت بالاتری انجام شود هزینه این مرحله کمتر می‌شود. مثلا اگر خاکبرداری کمتر از مقدار مورد نیاز انجام شده باشد مجبوریم مابقی کار را با کارگر به صورت دستی انجام دهیم که موجب افزایش هزینه و کاهش سرعت کار خواهد شد. باالعکس اگر خاکبرداری بیشتر از مقدار مورد نیاز انجام شود مجبوریم اضافه خاکبرداری را سنگ ملات پر کنیم یا اینکه ضخامت بتن مگر را افزایش دهیم که در هر دو حالت موجب افزایش هزینه و کاهش سرعت کار خواهد شد.

خاکبرداری در ملک های کلنگی

در ملک‌های کلنگی ابتدا تخریب ساختمان قدیمی انجام شده و بعد از آن به وسیله ماشین آلات خاکبرداری انجام می‌شود. در این حالت دیوارهای پیرامونی مجاور همسایه معمولا نگه داشته شده و بعد از نخاله برداری آنها را به صورت دستی تخریب می‌کنیم.

همانطور که در تصویر زیر میبینید تخریب ساختمان به اتمام رسیده و بیل مکانیکی در حال نخاله برداری است.

قبل از تخریب بایستی چاه های قدیمی را با مصالح مقاوم مثل سنگ و ملات یا بتن یا شفته آهک پر کنیم چون ممکن است بعدا باعث نشست ساختمان شود. توجه کنید که اگر چاه ها با نخاله پر شوند لازم است حداقل ۱.۵ متر از نخاله های سرچاه برداشته شود و سپس با مصالح مقاوم پر شود.

سپس نوبت به پی کنی یا خاکبرداری تا رسیدن به تراز زیر فونداسیون میرسد. در صورتیکه بخواهیم زیر فونداسیون همسایه برویم مهارسازی ساختمان مجاور را باید در دستور کار قرار دهیم.

توجه کنید که اگر عمق فونداسیون همسایه پایین تر از فونداسیون ما باشد نیازی به اجرای سازه نگهبان نیست و میتوانیم همزمان با نخاله برداری خاک برداری را نیز تا تراز زیر فونداسیون انجام دهیم.

خاکبرداری با بیل مکانیکی یا لودر ؟

بیل مکانیکی و لودر در سایزهای مختلف وجود دارند. حتی برای پروژه هایی که فکر می‌کنید امکان خاکبرداری با ماشین وجود نداشته و باید دستی پی کنی کنید نیز می‌توانید از ماشین های کوچک استفاده کنید.

مینی لودر یا باب کت یا توماس ماشین هایی هستند که میتوانید برای خاکبرداری های کوچک در فضاهایی که دسترسی به آنها با بیل مکانیکی یا لودر فراهم نیست، استفاده کنید.

بیل مکانیکی به دلیل داشتن باکتی که به صورت منقار است خاک را به صورت قاشقی برداشته و بهترین گزینه برای پی کنی نواری است. این در حالی است که لودر برای گودبرداری رمپ میزند و مجبور است خودش به داخل گود برود. رمپ زدن لودر یعنی خاک برداری اضافه و افزایش هزینه ها.

در مقایسه با لودر، بیل مکانیکی ارتعاش کمتری تولید کرده و برای خاک برداری مجاور ملک همسایه مناسب تر است.

همچنین بیل مکانیکی با اینکه حجم خاکبرداری آن در هر سرویس کمتر از لودر است اما سرعت کاری بیشتری دارد. به این دلیل که بیل مکانیکی در یک مکان توقف کرده و با حرکت دورانی خود پی کنی کرده و خاک داخل باکت خود را به کامیون یا محل دیگری میریزد.

در زمین های ناهموار که قصد تسطیح زمین را داریم باید از لودر استفاده کنیم.