طراحی پلان ساختمان شمالی

4.2
(11)

از آنجایی که در مطلب قبلی در مورد مقایسه زمین های شمالی، جنوبی، شرقی و غربی صحبت کردیم بنابراین دید کلی در مورد هر یک از این زمین ها دارید. حال در این مطلب می‌خواهیم به طور اختصاصی در مورد طراحی پلان ساختمان های شمالی صحبت کنیم.

اصول طراحی پلان ساختمان های شمالی

در طراحی پلان ساختمان جنوبی ما محدودیت کمتری در مقایسه با ساختمان های شمالی داریم به این دلیل که ساختمان های شمالی نسبت به ساختمان های جنوبی نور کمتری دارند. بنابراین طراحی نقشه در این زمین‌ها باید با در نظر گرفتن اصول خاص خود و با دقت بیشتری انجام شود. در ادامه موقعیت هر یک از فضاهای اصلی ساختمان اعم از راه‌پله – آشپزخانه – پذیرایی و اتاق خواب‌ها را در این پلان‌ها بررسی می‌کنیم.

موقعیت راهپله در ساختمان

به طور کلی در طراحی پلان ترجیح می‌دهیم که راهپله را در وسط و چسبیده به ساختمان همسایه طراحی کنیم. این مورد را حتی در طراحی پلان ساختمان جنوبی نیز رعایت می‌کنیم. این کار ۲ دلیل دارد.

  1. برای دسترسی بهتر به فضاها و تقسیم آنها به فضاهای عمومی و خصوصی بهتر است راه‌پله در وسط قرار بگیرد.
  2. راهپله نیاز به نور ندارد بنابراین چسبیده به دیوار همسایه قرار می‌دهیم.

موقعیت آشپزخانه در ساختمان شمالی

برای طراحی موقعیت آشپزخانه در ساختمان شمالی بهتر است نکات زیر را در نظر بگیرید.

  • آشپزخانه بهتر است نزدیک به درب ورودی باشد تا زمانیکه برای آشپزخانه خرید کرده‌اید بتوانید با طی فاصله کمی به آشپزخانه دسترسی پیدا کرده و مجبور نباشید با کل خریدهای منزل از مسیر پذیرایی عبور کرده تا به آشپزخانه برسید. زمانیکه در پذیرایی مهمان حضور داشته باشد این مورد بیشتر خودش را نشان می‌دهد.
  • آشپزخانه را در نزدیکی پذیرایی قرار دهید تا بتواند به پذیرایی سرویس دهی بهتری داشته باشد.
  • آشپزخانه را در سمت حیاط قرار دهید تا هم از نور طبیعی برخوردار باشد و هم بتوانید یک ورودی از تراس به آشپزخانه بدهید.

دلیل اختصاص تراس به آشپزخانه

برای احداث تراس در آشپزخانه نیز ۲ دلیل داریم :

  • برخی از لوازم خوراکی را اگر در داخل آشپزخانه قرار دهیم به زیبایی آشپزخانه لطمه میزند. تراس در کنار آشپزخانه فضای پر کاربردی است که می‌توان بخشی از وسایل ضروری آشپزخانه را در آن قرار بدهیم.
  • از آنجایی که آشپزخانه یک فضای گرم بوده و در زمان آشپزی دمای بالاتری نسبت به سایر فضاها دارد برای اینکه شدت نور تابشی به این فضا را کنترل کنیم بهتر است در جلو آن تراس وجود داشته باشد. وجود تراس باعث می‌شود نور مستقیم به داخل آشپزخانه کمتر تابیده شود و فضای آشپزخانه را در روزهای گرم تابستان و در هنگام آشپزی گرم تر نکند.

موقعیت پذیرایی در ساختمان شمالی

ساختمان شمالی فقط از سمت حیاط نور طبیعی باکیفیت دارد بنابراین پذیرایی را که مهم‌ترین فضای آپارتمان است را مجاور حیاط قرار می‌دهیم.

اتاق خواب‌ها در ساختمان شمالی

از آنجایی که اتاق خواب‌ها به نسبت به پذیرایی کمتر نیاز به نور طبیعی دارند موقعیت آنها را به انتهای ساختمان و در سمت همسایه قرار می‌دهیم. از آنجایی که نباید هیچ فضایی را بدون نور طراحی کنیم بنابراین برای اتاق خواب‌ها نورگیر احداث می‌کنیم.

نحوه اجرای نورگیر ؟

قسمتی از زیربنا ساختمان را (به غیر از پیلوت که کاربری پارکینگ دارد) کسر می‌کنیم و پنجره های کوچکی به فاصله ۱۸۰ سانتیمتر از کف جهت تامین نور اتاق خواب‌ها تعبیه می‌کنیم.

چرا فاصله نورگیر از کف باید ۱۸۰ سانتیمتر باشد؟

چون این پنجره‌ مشرف به حیاط ساختمان همسایه است بنابراین فاصله پنجره نورگیر از کف تمام شده باید به اندازه ای باشد که یک فرد با قد ۱۸۰ سانتیمتر به داخل حیاط همسایه دید نداشته باشد.

پلان ساختمان شمالی با عرض حداقل ۱۰-۱۲ متر

مطابق تصویر زیر و با توجه به مطالب ذکر شده در ساختمان‌های شمالی ترجیحا موقعیت سرویس راهپله و آسانسور در وسط و چسبیده به دیوار همسایه کناری قرار می‌گیرد.

آشپزخانه ترجیحا مجاور حیاط و کنار پذیرایی باشد (تصویر سمت چپ) تا هم از نور طبیعی بهتری برخوردار باشد و هم بتوان تراس را در آن ایجاد کرد. در صورتیکه با اینکار به پذیرایی لطمه می خورد به ناچار آشپزخانه را باید به روبروی راه پله ببریم. (تصویر سمت راست)

طراحی پلان ساختمان شمالی
طراحی پلان ساختمان شمالی

پلان ساختمان شمالی با عرض ۸-۷-۶ متر

در مواقعی که یک پلان مستطیلی کشیده با عرض کم داشته باشیم (مثلا نقشه ای با ابعاد 8*30) به ناچار باید آشپزخانه را مطابق تصویر زیر به روبری راهپله ببریم. در این نقشه‌ها بهتر است آشپزخانه مجاور حیاط نباشد چون با اینکار پذیرایی با عرض کم و طول زیاد خواهیم داشت.

پلان ساختمان شمالی با عرض 6-7-8 متر
پلان ساختمان شمالی باریک

پلان ساختمان شمالی مربعی

اگر شکل پلان بیشتر شبیه مربع باشد مثلا 12 * 15 که در این حالت عرض زیاد و طول کم است بهتر است راهپله را مطابق تصویر زیر به گوشه ساختمان ببریم. اگر مشابه موارد قبلی راهپله را در وسط پلان قرار دهیم به دلیل اینکه طول پلان کم است ممکن است از فضای پشت و جلو راهپله نتوانیم استفاده بهینه ای داشته باشیم و در طراحی فضاها مسکونی و پارکینگ به مشکل بخوریم.

برای این حالت خاص میتوانیم پروژه نامجو را مثال بزنیم که در این پروژه یک زمین شمالی تقریبا مربعی داشتیم.

پلان ساختمان شمالی مربعی
پلان ساختمان شمالی با شکل مربعی و طول کم

پلان دو واحدی در ساختمان شمالی

اگر بخواهید دو واحد در ساختمان شمالی بسازید باید حداقل 12 متر عرض زمین باشد تا بتوانید دو واحد شرقی و غربی بسازید. تقسیم کردن ساختمان شمالی به واحدهای شمالی – جنوبی توصیه نمی شود چون واحد شمالی فقط می تواند نور خود را از نورگیر تامین کند و همانطور که قبلا گفتیم پنجره های نورگیر ابعاد کوچکی دارند. این مورد باعث کاهش قابل توجه ارزش واحد شمالی خواهد شد.

اگر عرض زمین شما 12 متر باشد می توانید دو واحد در کنار هم به صورت شرقی – غربی بسازید که هر دو می توانند از نور حیاط استفاده کنند و از نظر ارزش گذاری با هم برابرند.

پلان ساختمان دو واحدی شمالی
نقشه ساختمان دو واحدی شمالی

مهندس علی زارع
مهندس علی زارع

این مطلب چقدر مفید بود؟

میانگین امتیاز 4.2 / 5. تعداد آرا 11

به این مطلب امتیاز دهید.

5 پاسخ
  1. مهرداد
    مهرداد گفته:

    با سلام یه سوال داشتم اگر زمین شمالی ما شیب دار بود مثلا ۱.۲۰ متر اختلاف ارتفاع وجود داشت اون وقت راهپله رو میتونیم سمت چپ ساختمان در وسط قرار بدیم؟
    و یک سوال دیگه میتونیم ورودی ساختمان رو در زمین شیب دار شمالی از قسمت رمپ به پارکینگ و از پارکینگ به طبقات بدیم؟
    یا باید ورودی جداگانه از حیاط به راهپله وجود داشته باشه؟

    پاسخ
  2. توکلی
    توکلی گفته:

    با سلام و خسته نباشید
    اگر پیلوت نداشته باشیم و بخوایم دو طبقه بسازیم مجبوریم راه پله رو در شمالی جلوی حیاط یه سمت بذاریم ممنون میشم مطالب در این مورد هم بذارین.
    از مطالب ارزنده شما متشکریم

    پاسخ

دیدگاه خود را ثبت کنید

تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟
در گفتگو ها شرکت کنید.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *